خط فرمان یا Command Prompt یکی از قوی‌ترین و بهترین ابزارهای ویندوز است که اگرچه به آرامی از رابط کاربری ویندوز محو شده است، اما بسیاری از کاربران قدیمی، حرفه‌ای و افرادیکه تمایل بیشتری به دستورات ویندوز دارند همچنان از آن استفاده می‌کنند.

برای دسترسی به کامند پرامپت در نوار جستجوی ویندوز عبارت Command Prompt را تایپ کرده و روی اولین گزینه کلیک کنید. البته می‌توانید از پاورشل PowerShell هم استفاده کنید که نسخه پیشرفته‌تر کامند پرامپت محسوب می‌شود. حالا که نحوه باز کردن Command Prompt را یاد گرفتید، تا پایان همراه گروه بیستون باشید تا با دستورات کاربردی CMD آشنا شوید.

دستورات کاربردی CMD

پیکربندی آی‌پی

Ipconfig

این دستور به آدرس آی‌پی که هم اکنون کامپیوتر از آن استفاده می‌کند، وابسته است و دستور ipconfig می‌تواند کاربردهای زیادی برای شما داشته باشد. نوشتن دستور ipconfig / release و ipconfig / renew می‌تواند کامپیوتر ویندوزی شما را مجبور به ارائه آدرس آی‌پی جدید کند که در زمان در دسترس نبودن آی‌پی، کاربردی است. شما همچنین می‌توانید با استفاده دستور ipconfig / flushdns، آدرس DNS را رفرش کنید.


Netstat

با وارد کردن دستور netstat - an، لیستی از پورت‌های باز و آدرس‌های آی‌پی مرتبط در اختیارتان قرار می‌گیرد. این دستور همچنین به شما وضعیت پورت را اطلاع می‌دهد. این دستور زمانی که به دنبال عیب‌یابی دستگاه‌های متصل به کامپیوتر خود باشید یا ترس آلوده شدن سیستم به تروجان را دارید و سعی می‌کنید ارتباط مخرب را شناسایی کنید، کارایی بالایی دارد.


Ping


به سراغ یکی دیگر از دستورات کاربردی CMD می‌رویم. برخی مواقع می‌خواهید بدانید بسته‌های شبکه به دستگاه‌ها می‌رسند یا نه که در این زمان دستور پینگ کاربردی است.

تایپ پینگ به همراه آدرس آی‌پی یا دامین وب، مجموعه‌ای از بسته‌های آزمایشی را به یک آدرس خاص می‌فرستد. اگر این بسته‌ها به آدرس رسیدند و برگشتند، از امکان ارتباط دستگاه با کامپیوتر خود مطلع می‌شوید. اگر این آزمایش موفقیت‌آمیز نبود، به مسدودیت ارتباط میان آن‌ها پی می‌برید. بنابراین با این دستور می‌توانید متوجه وجود مشکل در پیکربندی نامناسب یا خرابی سخت افزار شبکه شوید.

Pathping 

این دستور نسخه پیشرفته‌تر پینگ محسوب می‌شود و زمانی که چندین روتر میان کامپیوتر و دستگاه مورد آزمایش قرار داشته باشد، کارایی دارد. همانند پینگ، از این دستور با تایپ pathping به همراه آدرس آی‌پی استفاده کنید. با این حال این دستور برخلاف پینگ، اطلاعاتی درباره مسیری که بسته‌های آزمایشی طی می‌کنند، ارائه می‌دهد.


Tracert

دستور tracert مشابه pathping است. tracert را به همراه آدرس آی‌پی یا دامین موردنظر تایپ کنید. این دستور اطلاعاتی درباره هر قدم در مسیر میان کامپیوتر شما و هدف ارائه می‌کند. برخلاف pathping، این دستور مدت زمان هر هاپ میان سرورها و دستگاه‌ها را به میلی‌ثانیه ارائه می‌کند.


Powercfg

یک دستور بسیار قدرتمند برای مدیریت و بررسی نحوه مصرف انرژی توسط کامپیوتر است. شما می‌توانید برای مدیریت هایبرنیشن از دستورات powercfg hibernate on و powercfg hibernate off استفاده کنید. با تایپ powercfg /a وضعیت‌های ذخیره انرژی را در سیستم خود ببینید.


Shutdown

ویندوز ۸ دستور Shutdown را معرفی کرد و همانطور که می‌توان حدس زد، کامپیوتر شما را خاموش می‌کند. با توجه به قرارگیری دکمه Shutdown در منوی استارت، شاید این دستور دیگر کاربردی به نظر نرسد، اما می‌توانید دستور پیشرفته‌تر shutdown /r /o را امتحان کنید.

با این دستور، کامپیوتر ریستارت شده و منوی گزینه‌های پیشرفته استارت را در اختیارتان قرار می‌دهد که از طریق آن می‌توانید به Safe Mode و ابزارهای ریکاوری ویندوز دسترسی پیدا کنید. اگر به دنبال ریستارت سیستم و عیب‌یابی آن هستید، این دستور برای شما مفید خواهد بود.

Systeminfo

این دستور یک نمای دقیق از پیکربندی سیستم در اختیارتان قرار می‌دهد که بخش‌های مختلفی از سیستم عامل گرفته تا سخت افزار را پوشش می‌دهد. برای مثال شما می‌‌توانید زمان اصلی نصب ویندوز، آخرین زمان بوت، نسخه BIOS، کل مموری و میزان در دسترس، پیکربندی کارت شبکه و موارد دیگر را ببینید.

از دستور systeminfo /s به همراه نام هاست یک کامپیوتر روی شبکه محلی خود، از راه دور به اطلاعاتی از این سیستم دست پیدا کنید

System File Checker

به سراغ یکی دیگر از دستورات کاربردی CMD می‌رویم. System File Checker یک ابزار خودکار اسکن و تعمیر است که روی فایل‌های سیستمی ویندوز تمرکز دارد.


برای اجرای این دستور باید کامند پرامپت را با دسترسی ادمین باز کنید و سپس دستور sfc /scannow را تایپ کنید. اگر SFC فایل خراب یا مفقودی پیدا کند، بطور خودکار آن‌ها را با استفاده از کپی‌های موجود در ویندوز جایگزین می‌کند. اگر یک لپ‌تاپ قدیمی داشته باشید، انجام اینکار شاید تا ۳۰ دقیقه هم طول بکشد.


 Tasklist


شما با دستور tasklist می‌توانید به فهرستی از کارهای در حال اجرا روی سیستم خود دست پیدا کنید. اگرچه تسک منیجر (Task manager) هم چنین لیستی را در اختیارتان قرار می‌دهد، اما برخی مواقع در این دستور فعالیتی را می‌بینید که در ابزار تسک منیجر پنهان شده است.

Taskkill

وظایف موجود در دستور tasklist یک نام اجرایی و آیدی پردازشی دارند که یک عدد با ۴ یا ۵ رقم است. شما می‌توانید با استفاده از دستور taskkill -im و نام اجرایی آن را ببندید. البته برای اینکار می‌توانید از دستور taskkill - pod به همراه آیدی پردازشی هم استفاده کنید.


Chkdsk

زمانی که علائمی نشان‌دهنده وجود بدسکتور یا هرگونه خطای منطقی یا فیزیکی در درایو باشد، ویندوز بطور خودکار آن را برای اسکن تشخیصی Chkdsk علامت‌گذاری می‌کند.


با این حال اگر فکر می‌کنید این ویژگی کارش را به خوبی انجام نمی‌دهد، می‌توانید این اسکن را بطور دستی انجام دهید. پایه‌ترین دستور، :Chkdsk c است که به سرعت درایو C را اسکن می‌کند و نیازی به ریستارت سیستم هم نخواهد بود.


در بالا سعی کردیم تمام دستورات کاربردی CMD یا Command Prompt را به شما معرفی کنیم. با این حال با متغیرهای مختلف، می‌توانید صدها دستور متفاوت را امتحان کنید. برای آشنایی با تمام آن‌ها می‌توانید به سایت مایکروسافت مراجعه کنید.